Wetenschappelijke onderbouwing
Mentorlessen over Stress is gebaseerd op het transactioneel stressmodel (Lazarus & Folkman, 1984) en het meer omvangrijke stress-coping model van Taylor en Stanton (2007), en richt zich op de beïnvloedbare factoren: copingbronnen (sociale steun, gevoelens van controle over zichzelf en de situatie en optimisme) en copingprocessen (inschatting en coping). Zie hieronder voor een tabel waarin de verschillende beïnvloedbare factoren uit het stress-coping model worden gekoppeld aan de subdoelen van de interventie.
De lessen gaan uit van de principes van de cognitieve gedragstherapie (CGT). Leerlingen leren de relatie tussen gedachten, gevoelens en gedrag. Zij brengen persoonlijke stressoren in kaart, leren signalen van stress bij zichzelf herkennen en worden bewust van eigen spanningsniveau. Ze leren over de invloed van inschatting van de stressor en oefenen cognitieve en gedragsmatige copingvaardigheden. Zowel copingbronnen als copingprocessen worden versterkt.
Bij de ontwikkeling van het lesmateriaal is wetenschappelijke kennis over onderwijsontwikkeling en didactiek toegepast om het leereffect te vergroten. Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met actieve en afwisselende werkvormen: zelftests, filmpjes met kijkvragen, quizzen, ervaringsgerichte oefeningen, klassikaal en in kleine groepjes. Dat is niet alleen leuker, actieve werkvormen zorgen ook dat de stof beter geleerd wordt dan bij passieve werkvormen. Ook het gebruik van ondersteunende iconen, plaatjes en filmpjes versterken het leereffect. In verdiepingslessen wordt de kennis herhaald en verdiept waardoor het beter beklijft.
| Factoren | Subdoelen Mentorlessen over Stress |
| Copingbron: controle voelen over zichzelf en situaties (mastery) | De leerling heeft kennis van: (on)gezonde spanning en de oorzaken van stress De leerling leert signalen van stress bij zichzelf herkennen en wordt bewust van eigen spanningsniveau De leerling wordt bewust van stressoren (spanningbronnen/belastende omstandigheden) De leerling wordt bewust van eigen gezondheidsgedrag en coping De leerling heeft kennis van een versimpelde versie van het transactionele stressmodel |
| Copingbron: positiever denken (optimisme) | De leerling vormt een positieve attitude t.a.v. stress De leerling leert denkfouten herkennen en ‘omdenken’ |
| Copingbron: sociale steun | Stress wordt bespreekbaar gemaakt in de klas Mentoren leren het stressmodel en het belang van balans tussen draagkracht en draaglast. Zij leren ongezonde stress bij leerlingen herkennen en schakelen indien nodig extra zorg in (signalerende functie) Ouders leren het stressmodel en het belang van balans tussen draagkracht en draaglast. Ouders leren wat zij kunnen doen om stress bij hun kind te herkennen, voorkomen of verminderen |
| Copingproces: een situatie beter inschatten (appraisal) | De leerling leert de invloed van gedachten op stress, denkfouten herkennen en spanningsvolle gedachten onderzoeken (coping via cognitieve herstructurering) |
| Copingproces: beter omgaan met situaties (coping) | De leerling leert gezondheidsbevorderend gedrag en diverse copingstrategieën (zowel emotie- als probleemgerichte copingstrategieën) |
Voor de leesbaarheid hebben wij literatuurverwijzingen op deze pagina zoveel mogelijk achterwege gelaten. Wilt u meer informatie download dan de beschrijving van Mentorlessen over stress uit de database van Loket Gezondleven.